Ben  Kalandar Ana olduğumdan beri zamandan etkilenmek benim asli görevlerimden biri haline geldi. İtiraf edeyim, ben de herkes gibi cep telefonumun dijital saatini ve takvimini  kullanıyorum.  Ama evde bir saatli maarif takvimi bulundurmayı hiç ihmal etmem. Kasım/ hızır/ erbain/ pastırma yazı/ bahur gibi zaman dilimlerini, yüzyılların hafızası ile oluşturulmuş özel isimli fırtınaları, eski ayları, aşure gününü, gün/tün eşitliğini, gün dönümlerini filan hep bu takvimden takip ederim. Son yıllarda zaman bilgilerime ay döngülerini,ay ve güneş tutulmalarını, gezegen hareketlerini,  meteor yağmurlarını filan da ekledim.

Bu gece, kuzey yarı küre için yılın en uzun gecesi. Dünyamızın güneş etrafında dönerken gece ve gündüz süreleri uzayıp kısalmaktadır. Bu duruma göre yılda iki kez gün/tün eşitliği (ekinoks) , iki gün de gündönümü (soltstis) yaşanır. Kış gün dönümü 21 Aralık gününe denk gelir. Bu gün dünyanın yörüngesi üzerinde güneşe en uzak olduğu noktadadır ve güneş ışınları Oğlak dönencesine dik olarak vururlar. Bu günden sonra artık gündüzler uzamaya başlayacaktır.

Sonuç olarak en uzun gece aslında, günlerin uzamaya başlamasının habercisidir. Bir başlangıç ve aydınlığa geçiş enerjisi içermektedir.

Fuzuli’nin mısralarını bu günkü Türkçeye çevirecek olursak en uzun geceyi, gelecek biliciler, zaman hesaplayıcılar ne bilir, sen onu dert sahibine sor bak bakalım geceler kaç saatmiş.

Yani önemli olan dünyanın kaç saat karanlıkta kaldığı değil, önemli olan duygusal, ruhsal ve zihinsel karanlıklarda kalmamaktır.

Gece ve gündüz saatlerindeki değişimlerin, mevsimlerin en güzel, insan doğasına en uygun olduğu canım Türkiye’m, geleceğin her zaman aydınlık olsun.

Aralık  ayı Hicri takvime göre Rebiülevel ayının 13’üncü, Rumi takvime göre Kasım ayının 18’inci günü başıyor. Aralığın 19’unda  Hicri takvime göre Rebiülahir ayı,  14 Aralıkta ise Rumi takvime göre  Aralık ayı başlıyor.

Bir Aralık 1935 tarihinde Türk kadını siyasi haklarını kazanmıştır. Bu tarih Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türk kadınını görmek istediği toplumsal düzeyi gözler önüne sermektedir. Kadınlara seçme ve seçilme hakkını tanıyan ilk ülke Türkiye Cumhuriyeti değildir, ancak o tarihte henüz Fransa, Japonya, İsviçre gibi ülkelerde kadınların bu hakka sahip olmadıklarını akılda tutmakta fayda var.

Aralık ayının 17’inci günü Şeb-i Aruz yani Mevlana’nın Hakka kavuşma günüdür. Konya’da yüzlerce yıldan beri bu kavuşma bir şölen havasında kutlanmaktadır.

Aralık ayının 20-26’ıncı günleri Şeb-i Yelda yani yılın en uzun geceleri geçirilmektedir.

Yılın en soğuk günleri anlamına gelen ve  40 gün süren Erbain ise 21 Aralıkta başlamaktadır.

Hazreti İsa’nın doğum günü olan 25 Aralık ise Noel bayramının başladığı zamandır.

Üç Aralık günü ikizler burcunda dolunay,  18 Aralıkta ise yay burcunda yeniay gerçekleşecek. Demek ki bu ayın genel teması, bilgi arayışı, iletişim, yakın ve uzak seyahatler olmalı.

Kasım  ayı Hicri takvime göre Sefer ayının 12’inci, Rumi takvime göre Ekim ayının 19’uncu günü başıyor. Kasım’ın 19’unda  Hicri takvime göre Rebiülevvel ayı,  14 Kasımda ise Rumi takvime göre  Kasım ayı başlıyor.

On Kasım 1938, Atatürk’ün vefatı. Herkesin bildiği gibi Atatürk siroz hastası idi. Atatürk’ün düzenli bir şekilde içki tükettiği biliniyor, ancak zamanın koşullarında, ömrü cephelerde geçmiş bir asker olarak kronik hepatit olma olasılığının da çok yüksek olduğunu düşünmek lazım. Son dönemlerinde siroz hastalığının karın içi asit(sıvı) toplanmasına, muhtemelen portal hipertansiyona sebep olduğu anlaşılıyor. Son günlerindeki zihin bulanıklığının hepatik ensefalopati olduğunu söylemek mümkün. Karın içerisinde biriken sıvı artık solunumunu etkilemiş olmalı ki ölmeden önce  Atatürk’e, daha sonraları çok yanlış olduğu anlaşılan, ancak o zamanın tıp bilgilerine göre doğru kabul edilen karın içi boşluğundan litrelerce sıvı boşaltıldığını biliyoruz. Bu işlemin hepatik ensefalopatisini hızlandırdığını anlıyoruz. Bu günkü şartlara göre ancak karaciğer nakli ile yaşamı uzatılabilecek bir hasta olduğunu, o devirde ise doktorların ellerinde hiçbir şey olmadığını anlıyoruz.

‘’Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır’’ sözünü unutmamak lazımdır.

Mevsimsiz sıcaklar anlamına gelen pastırma yazı 11 Kasımda başlıyor.

Mevlid kandili de Rebiülevvel ayının 12’inci gecesi yani 29 Kasım günüdür. Bu gün Hz Muhammed’in doğduğu gündür.

Dört Kasım günü Boğa burcunda dolunay var. Diyete başlamak için uygun bir gündür.

Bu ay yeniay ise 18 Kasımda ve Akrep burcundadır. Bundan 3 gün öncesinden itibaren hayatımızdaki sıkıntılı olayları, bizi rahatsız eden ilişkileri düşünmek üzere derin düşüncelere ve kendimizi sezgilerimize açık tutma zamanıdır.

Ekim ayı Hicri takvime göre Muharrem ayının 11’inci, Rumi takvime göre Ekim ayının 21’inci günü  Hicri takvime göre Sefer ayı,  14 Ekimde ise Rumi takvime göre  Ekim ayı başlıyor.

Yani Ekim ayının ilk günü Aşure gününden bir gün sonrasıdır, aslında bütün hafta boyunca aşure yapıp konu komşuya dağıtmak mümkündür elbette.

Kültürümüzde önemli anlamları olan aşure aynı zamanda muhtemelen dünyanın en besleyici vegan tarifidir. İçine buğday yerine pirinç koyarak tarifi glütensiz hale getirmek, içine koyulan şeker miktarını azaltarak diabetik hale getirmek bile mümkündür.

On iki Ekim 1492 tarihi Kristof Kolombun Amerika kıtasına ayak bastığı tarih olarak kabul edilir. Ancak her ne kadar resmi tarih bu olsa da, o tarihte Amerika kıtasında on binlerce yıllık insanlık yerleşimi vardı. Kolombtan en az 500 yıl önce İzlandalılar Amerikaya sefer düzenlemiştiler. Ayrıca Kolomb yeni bir kıtaya ayak bastığını dahi anlayamadığı ve kendini Hindistan’da sandığı için, Amerika kıtası adını oranın farklı bir kıta olduğunu anlayan Ameriko Vaspuççii’den almıştır. Yani dünyanın en ünlü kaşiflerinden biri sayılan Kolomb aslında diğer yönden bakıldığında başarısızlık ( ne yaptığının farkına varamamak, Hindistan’a varması gerektiği yöndeki ön yargısına yenik düşerek, bulduğu kıtaya adını vermemek vb)  abidesi sayılabilir. Ne taraftan baktığına bağlı.

Ekim ayının 30’u ise bilindiği gibi Cumhuriyet bayramıdır. Her yıl olduğu gibi bu yıl da bize bu güzel ülkeyi hediye eden Mustafa Kemal Atatürk’e teşekkür ediyorum.

Beş Ekim günü saat 21 41de Koç burcunun 12 derecesinde dolunay gerçekleşiyor. Bu tarihten itibaren yavaşça, ani ve düşünmeden hareket etme ihtiyacı azalır, daha dingin bir yaşam ihtiyacı doğar.

Ekimin 19unda, saat 22 13 de Terazi burcunun 26. Derecesinde Yeniay gerçekleşiyor. Karşılıklı anlayış, denge ve diplomasi gerektiren işlere başlamak için uygun bir zaman.

Bu ay günlerin gittikçe kısaldığı ve gecenin uzayacağı bir zaman dilimi, ayın 17’inde terazi yeniayının öncesi balzamik ay döngüsü gerçekleşiyor. Bu gün özellikle dua ve meditasyon için çok uygun bir zaman.

Eylül  ayı Hicri takvime göre Zilhicce ayının 10’uncu, Rumi takvime göre Ağustos ayının 19’uncu günü ile başlıyor. Yirmi bir Eylülde Hicri takvime göre Muharrem ayı,  14 Eylülde ise Rumi takvime göre  Eylül ayı başlıyor.

Bu yıl, Kurban Bayramı, Eylül ayının ilk 4 günüdür.

Muharrem ayının ilk günü, yani 21 Eylül Kameri takvime göre, 23 Eylül ise Hicri  yıl başıdır. Bir eğitimci olarak Eylül ayı, eğitim yılı başlangıcı olduğu için, benim için zaten fonksiyonel yıl başı Eylül ayıdır.

Sonbahar günlerinin de başladığı bu günlerde, 30 Eylül günü Aşure gününe denk geliyor.

Beş eylül günü Balık burcunda dolunay gerçekleşiyor. Bu gün aynı zamanda Merkür gezegeninin doğru harekete döndüğü gün. Hem iş konularında hem de özel hayatta işlerin biraz daha düzgün gitmeye başlayacağı zamanlar başlıyor,  20 Eylülde Başak burcunda bir yeniay gerçekleşecek, Merkür de başak burcunda olduğu için iş konularında , tertip, düzen gerektiren meselelerde yeni başlangıçlar söz konusu olabilir.

Yeni eğitim yılına başlayacak öğrenciler için güzel bir zaman gibi görünüyor

Ağustos   ayı Hicri takvime göre Zilkade ayının 9’uncu, Rumi takvime göre Temmuz ayının 19’uncu günü ile başlıyor. Yirmi üç Ağustosta Hicri takvime göre Zilhicce ayı,  14 Ağustosta ise Rumi takvime göre  Ağustos ayı başlıyor.

Ağustosun ilk 8 günü Eyyam-ı Bahur, yani yılın en sıcak günleridir. Bu günlerde güneş ışınlarından korunmak gerekir.

Ağustos ayı Türkiye Cumhuriyeti Devleti için peş peşe zaferlerin olduğu bir aydır; 1 Ağustos 1571’de Kıbrıs’ın Türkler tarafından fethi, 9 Ağustos Anafartalar  zaferi, 10 Ağustos Conk Bayırı zaferi,14 Ağustos Kıbrıs ikinci barış Harekatı, 26 ağustos Malazgirt Zaferi (1071), 30 Ağustos Zafer Bayramı.

Ağustos Ayı din ve mezhep ayrılıklarının olmaması gerektiğini vurgulayan bir aydır, 2 ağustos İspanya’dan kovulan Musevi topluluğunun Türkiye topraklarına gelişinin 525’inci yılıdır,16 Ağustos Hacı Bektaş-i Veli’yi anma günüdür, 31  Ağustos ise Kurban Bayramı Arifesidir. Bu güzel ülke hepimizindir.

17 Ağustos ise büyük depremin yıl dönümü olup bu coğrafyanın gerçeklerini hatırlatmaktadır. Bu ülkede suni krizlere gerek yoktur.

Yedi Ağustos’ta Kova burcunda gerçekleşecek olan bir dolunay ve ay tutulması, 21 ağustosta, Aslan burcunda gerçekleşen bir yeniay ve güneş tutulması var.

Temmuz   ayı Hicri takvime göre Şevval ayının 7’inci, Rumi takvime göre Haziran ayının 18’inci günü ile başlıyor. Hicri takvime göre 24 Temmuzda Zilkade ayı, 14 Temmuzda  Rumi takvime göre de Temmuz ayı başlıyor.

Temmuzun 24’ü Lozan Antlaşmasının gerçekleştiği gündür.

Temmuzun 9’unda Oğlak burcunda dolunay,  23’ünde ise Aslan burcunun 0 derecesinde yeniay gerçekleşecek.

Bu dolunayda çalışma hayatındaki belirsizliklerin, gerginliklerin  ve köklü dönüşümlerin etkilerinin artık azalmaya başlaması söz konusu olabilir.

Yeniayda insanın özellikle kendisi, bedeni ile ilgili ideallerini gerçekleştirebilmek için sıkı bir çalışmaya girmesi gereken bir zamandır

Haziran   ayı Hicri takvime göre Ramazan ayının 6’ıncı, Rumi takvime göre Mayıs ayının 19’uncu günü ile başlıyor. Hicri takvime göre 25 Haziranda Şevval ayı, 14 Haziranda  Rumi takvime göre de Haziran ayı başlıyor.

Haziranın 19’unda yılın en uzun günleri başlıyor, bu yıl uzun günler yine Ramazan ayına denk geliyor. Haziranın 21’i Kadir gecesi,  24’ü Arife, Ramazan Bayramı ise 25-27 Haziran arasına olacak. Allah,  yürekten edilen ibadetleri, duaları  kabul etsin.

Bu ay 9 Haziran’da yay burcuna gerçekleşecek bir dolunay var.

Yeniay ise 24 Haziranda tam da arife günü, yengeç burcunda gerçekleşecek.