Aylardır köyümüzde, birkaç koldan yürüyen, bitmek tükenmek bilmeyen, mücadele alanları var, köy arı kovanı gibi vızır vızır işliyor .
Birinci mücadele silsilesi su üzerine; geçen seneki kuraklık ve bunun sonucunda köyün suyunun azalması, zavallı muhtarımızın bitmek bilmeyen ancak bir türlü tam olarak sonuca ulaşamayan mevcut suyu kurutmama, mümkünse yeni su kaynakları bulma mücadelesine dönüştü.
Adamcağız önce köyün su deposunu büyüttü, aslında bunu yaptığı zaman köyde bol su vardı sadece temmuz sonu ve ağustos aylarında köydeki büyük baş hayvanlara su içirildiği saatlerde 1-2 saatliğine sular azalıyor, bazen de kesiliyordu. Köyün suyunu aldığı yeraltı suyu bayağı bol olduğundan depoyu büyütürsem sorun çözülür sanmıştı, ancak bu depo yapılıp da köye yeni depodan su verilmeye başlandığı günden itibaren köyün şebeke suyu artacağına azaldı. Bence yeni depodan iyice eskimiş şebekeye su verilince, basınç fazla olduğu için zaten mevcut olan sızıntıları, patlakları artırdı. Yer yer toprağın yüzeyinden su sızıntıları oldu, hiçbir dere akmazken köyün ortasındaki dere (normalde suyu azdır) bu yıl şakır şakır aktı, sırf bundan bile şebekenin sızdırdığı belli. Ancak ben muhtarı bin bir güçlükle eskiyen şebeke borularından sızıntı olduğuna ikna edebildim; nihayet boruların yenilenmesi için dilekçe verdi. Zaten, meğer köyün su şebekesi 40 yıl önce yapılmış, daha sonra çeşitli tadilatlardan geçmiş, şu anda tam planını bilen bile yok, ancak dışarı sızan su olursa orayı açıp kısa bir boru değişimi yapıyorlardı, şimdi makyaj yetmiyor, bütün şebekenin yenilenmesi gerek.
Geçtiğimiz yıl, aşırı kuraklık nedeniyle yeraltı suyu da çok azaldı, garibim muhtar, aylardan beri sabah akşam gidip gelip depoyu kapatıp açıyor, böylece kaynak suyunun kurumamasını sağlamaya çalışıyor. Çünkü bizim köylü su konusunda çok tuhaftır, hesapsızca kullanır, benim artezyen kuyumu 1 yazda kuruttular, muhtar suyu kapatmasa köyün bol kaynak suyu haznesini de kurutmayı başarırlardı. Çünkü yeraltı sularının günlük belli bir dolma kapasitesi var, her gün bu kapasitenin hepsini çekmeye kalkışınca su haznesinin şekli değişiyor, bir süre sonra artık kuyudan su gelmez oluyor. Benim kuyu kendine gelene kadar haftalar geçmişti.
Köylülerin daha önce bu şekilde kuruttukları birkaç yeraltı kaynağı olmuş birkaç yılda bir ormanda faklı sular bulup, onları şebekeye vermişler, en son kullandığımız kaynağı bulunca da artık hiç su sıkıntımız olmayacak diye düşünmüşler. Bu nedenle de şebeke suyunu hunharca kullanıyorlardı, kendi bahçelerindeki yüzeysel kuyuları doldurmak için bile şebeke suyunu akıtırlardı. Normalde köyün hemen aşağısında tarım için kullanılması gereken sulama kanalları var, bizim köyde çok az kişi oradan su taşırdı.
Bu yaz boyunca muhtar su aradı, buldukları bazı kaynağı kullanmasına toprak sahibi izin vermedi, bazıları çok derinde çıktı. Sonuç olarak gene eski kaynağımıza bağımlıyız. Kasım ayında bol yağmur yağdı da şükür suyumuz bir hayli kendine geldi. Şimdi büyük bir hevesle kar yağmasını bekliyorum, çünkü evin önündeki derede nihayet su var, ama henüz akmıyor. Umarım bu yıl şebekemiz de yenilenir.
Bir başka iş silsilesi ise orman yangınının ardından gelen hasar onarma mücadeleleri. Susuzluk ve aşırı sıcak havalar, yazın orman yangınlarını da tetikledi, ama asıl yangını çıkaran ormandan geçirilen ve yıllardan beri bakımı yapılmayan yüksek gerilim hatları imiş. Fakat ben köyün bu kadar yakınından geçen yüksek gerilim hatlarının olduğunu bile bilmiyordum, çünkü normal elektrik direklerinden çok da farklı değildiler, altlarındaki ağaçlar bile kesilmemişti. Yangından hemen hatların altındaki ağaçlar kesildi, ancak o zaman bu direklerin farkına vardım.
Yangın sebebini o kadar araştırdılar, köylüleri tek tek sorguladılar, ama bence başından itibaren yangının yüksek gerilim hatlarından çıktığını anlaşılmıştı. Kimse cezalandırılmadı, yangın doğal sebeplerle çıktı denildi ama ilk günlerde önce teller ardından hızlıca direkler kaldırıldı. Sonrada birkaç hafta içerisinde devasa direkler dikilip teller yeni model yalıtımlı tellerle değiştirildi.
Eskiden farkında bile olmadığım yüksek gerilim hattı şimdi doğanın organik hatlarını bıçak gibi kesip, göz kanatıyor. Böyle olunca anatomik olarak da yangını başlatan canavar gözle görünür oldu, çünkü yangının başladığı vadide elektrik hattı ile yangın alanı birebir örtüşüyor.
Yangından sonra elbette bir de yanan ağaçların temizlenmesi meselesi var; ormancılar haftalarca çalışıp, tek tek kesilecek daha doğrusu kesilmeyecek ağaçları belirlediler. Şimdi de kesimler yapılıyor, kütükler taşınıyor, ormanın örttüğü arazi, derin vadiler, kayalar, sel yatakları ortaya çıktı, çıplak toprak hala yanık görünüyor. Şimdilik hala felaket sonrası görüntüleri var, ancak bundan sonra eğer insan eli değmezse çok kısa zamanda orman yenilenir. Yukarı köyde kesilen kızılçamların yerine meşe dikerek yenilenen bir deneme ormanı var, çok kısa zamanda nefis bir orman haline geldi. Umarım yeniden dikim yapılacaksa kızılçam değil de zaten yöresel bir ağaç olan meşeyi tercih ederler. Dikim yapılmaz ise zaten en fazla 5 senede çamlar ev boyunu geçiyor.
Köyde yollar devasa iş makineleri, kamyonlardan geçilmiyor. Bu iş makinelerini seyretmeye de bayılırım, bir kere çok güçlü arazi araçları, olmayacak yerlerde geziniyorlar, nesneleri çok becerikli bir şekilde kavrayıp, yerleştiriyorlar, ben onların koca kütükleri kamyona dizdikleri gibi çamaşır çekmecemi düzenleyemiyorum. Konuştuğum kadarıyla daha bir hayli iş varmış, aylar boyunca bu trafik devam edecek gibi görünüyor.
Öte taraftan köyün orman yangını olmayan tek yönünde de rüzgâr türbinleri yapılmak üzere bir faaliyet silsilesi yaşanıyor. Önce çok kısa bir sürede Yukarı köyde inşaat için bir operasyon merkezi kurdular, şimdi de bir yandan türbinler için yerler hazırlanıyor, diğer yandan da devasa türbinleri taşıyabilecekleri yollar açılıyor. Neyse ki yollar için, çoğu yerde mevcut orman yolunu kullanıyorlar, ancak köyleri baypas etmek için kısa yol eklentileri yapılacak. Bizim evin sanırım 300 metre kadar yakınından, bir iki tarlayı geçip, yukarı köyün yoluna ulaşacak bir kestirme yapılacak. Çünkü bu türbinlerin her bir kanadı birkaç tır uzunluğunda ve normal yollardan geçmesi imkânsız. Çoğu zaman bekletiyorlar, trafiğin az olduğu saatlerde yola çıkartıyorlar. Mesela bir kanadı Çanakkale kavşağından Çan yoluna döndürürlerken görmüştüm, yolu kapatıp, ters yoldan geri geri alt yola indirip, bin bir zorlukla istenen yöne soktular. Yani bunları taşımak için her kavşakta, her yolda bir strateji belirliyorlar. Bizim köylerin içindeki kıvrım büklüm yollardan süt tankerlerinin nasıl geçtiğine bile şaşırıyorum, bunların geçmesi mucize olurdu. Bizim köy gibi aşağıdaki ve yukarıdaki köylerin de içinden geçemezler. Galiba biraz da yol inşaatı izleyeceğiz.
Bu arada bizim komşunun Mesut adında makine mühendisi bir oğlu var. Bu çocuk, yıllardan beri iş arayıp durur ve bir türlü bulamazdı. Çocuk artık neden okuduğunu, hatta var oluşunu sorgular olmuştu, kederden suratı hiç gülmezdi. Bir gün bahçe işlerinde bana yardım eden İbrahim Bey onu görmüş ve ağır psikiyatrik hasta sanmıştı. Çocuk o derece derin depresyondaydı. Ben de onun iş bulmasını o kadar çok istiyordum ki adak bile adamıştım. Nedense tarıma dayalı bir iş yapmak da istemiyordu, oysa mesela doğal ürünler üretip satmaya başlasa belki de şimdiye kadar yanında işçi çalıştıran bir patron bile olmuştu. Ancak o mutlaka maaşlı bir işte çalışmak istedi, hatta geçen aylarda çöp işine bile başvurmuş, sen bu iş için çok okumuşsun demişler. Çocuk keşke hiç okumasaydım demeye başlamış. İşte bu adıyla mütenakız(çelişik), yüzü gülmez Mesut neredeyse kendi köyünde iş yapan bu enerji şirketinde çalışmaya başladı. Bu özel şirketlerde çalışmak çok zor, sabahın köründen, geç saatlere kadar çalışıyor, üstelik sadece iki haftada 1 gün izni varmış, dolayısıyla çocuğu işe girdiğinden beri hiç görmedim ki artık yüzü gülüyor mu, yoksa işsiz geçen yıllarında gülmeyi tamamen unuttu mu diye bakayım.
Mesut işe girince hemen adağımı hatırlayıp, helva kavurup götürdüm, çocuğu bilmem ama aile oldukça mesut görünüyor.
Bu çocuğun yıllar boyunca ne kadar çok iş başvurusu yaptığına ben şahidim, çünkü online mülakatları, bende uydu internet olduğu için gelip bizim evde yapardı. Son yıllarda eğitimli gençlerin işsizliğinin ciddi bir sorun haline geldiğini bildiğim için Mesut beni çok etkiliyordu. Umarım her gencin, eğitimine uygun severek çalışacağı bir işi olur.
Bu arada Çanakkale’de son bir haftada, tuhaf bir şekilde 4-5 araç yandı. Köyden şehre ulaştığımız yolda önce bir aile aracı, bir gün sonra neredeyse aynı noktada otobüs yandı. Özellikle otobüs tamamen kül yığınına döndü. Bermuda şeytan üçgenine dönmüş yolumuz eksikti onu da tamam ettik. Allah sonumuzu hayretsin.
